فرش ایرانی نمادی از هنر، نبوغ، فرهنگ و اصالت است. ایرانیان از پیشگامان بافندگی فرش بوده‌اند که در طول زمان با دقت نظر، خلاقیت و سلیقه، این هنر را به درجه‌ای از کمال رسانیده‌اند که می‌توان از آن به‌عنوان معرف فرهنگ و هنر ایرانی یاد کرد. اولین شواهد مستند در مورد هنر ایرانیان در فرش بافی را می‌توان در متون چینی مربوط به ساسانیان (۲۲۴-۶۴۱م) جستجو کرد.
نباید از یاد برد که غالبا مواد مصرفی در فرش از جمله پشم، ابریشم، پنبه و… طی زمان پوسیده می‌شوند و این مسئله کار باستان شناسان و تاریخ‌شناسان در معرفی قدمت فرش را دشوار می‌کند. با این حال شواهد و مستندات تاریخی بیانگر وجود فرشهای باشکوه در دربار هخامنشی است؛ چنانکه گفته می‌شود اسکندر مقدونی با مشاهده فرشهای باشکوه ایرانی در پاسارگاد، متعجب شد و به وجد آمد. در زمان سلطنت سلجوقیان و ایلخانیان نیز فرش بافی به‌عنوان هنری ارزشمند و تجارتی پر سود رواج داشته است؛ به‌گونه‌ای که گفته می‌شود مساجد آن دوره پوشیده از فرشهای ارزشمند ایرانی بوده‌اند. نقل قول‌های تاریخی بسیاری گواه قدمت و اصالت این هنر تاریخی است. برای مثال، نقل‌هایی از گزنفون وجود دارد با این مضمون که:
در دربار هخامنشیان فرش‌هایی پهن بوده است که به‌علت پوسیدگی هر چند وقت یک بار تعویض می‌شوند و فرشهای دیگری جایگزین آن‌ها می‌شوند.
کنت کروشا، باستان شناس اروپایی، نیز در این مورد نوشته است:
در تاریخ عهد باستان ایران به دوره‌ای برمی‌خوریم که در آن تخت جمشید توسط اسکندریون به آتش کشیده می‌شود و فرشهای مجلل و باشکوه هخامنشیان در آتش می‌سوزد.
رودنکو نیز دراین‌باره نوشته است:
اسکندر جلوی تخت شاهی خود فرش‌هایی ظریف‌بافت، اما پرگوشت پهن می‌کرده است.
قالی پازیریک
قدیمی‌ترین فرش جهان قالی پازیریک نام دارد که در سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۸ خورشیدی توسط یک باستان‌شناس روس در گور یخ‌زده یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد و به‌دلیل محل کشف آن، در «دره پازیریک» روسیه، چنین نام‌گذاری شد. در کنار این قالی اشیای باستانی دیگری نیز وجود داشت. این قالی از جنس پشم و به‌شکل مربعی است که هر ضلع آن ۱٫۹۸ متر طول دارد.
قالی پازیریک منقوش به یک حاشیه گل‌دار و تصاویر سوارکاران، آهوهای در حال چرا و جانوران افسانه‌ای با سر عقاب و بدن شیر است. سرگی رودنکو، کاشف این قالیچه، پس از بررسی ساختار فرش و نگاره‌های آن متوجه شباهت زیاد نقش‌مایه‌های این فرش با نقش برجسته‌های تخت جمشید شد. اگرچه بیشتر پژوهشگران این قالی را متعلق به دوره پارت‌ها یا مادها می‌دانند، همچنان درباره قدمت واقعی این فرش نظریه‌های متفاوتی وجود دارد. قالی پازیریک امروزه در موزه آرمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می‌شود.
